Darmkanker op jonge leeftijd: waarom komt het steeds vaker voor?

Darmkanker? Dat krijgen toch vooral ouderen?

Darmkanker wordt vaak gezien als een ziekte die vooral voorkomt bij mensen boven de 50 jaar. En hoewel het klopt dat het risico toeneemt met de leeftijd, wordt darmkanker op jonge leeftijd steeds vaker vastgesteld.

Uit recent onderzoek blijkt dat 1 op de 10 mensen die de diagnose darmkanker krijgt, jonger is dan 50 jaar. En volgens een studie gepubliceerd in Science News zal darmkanker in 2030 zelfs de belangrijkste doodsoorzaak zijn bij mensen tussen de 20 en 49 jaar.

Waarom neemt darmkanker onder jongere generaties toe? Hoe kun je darmkanker symptomen herkennen en welke darmkanker behandelingen zijn er? In deze blog lees je alles wat je moet weten.

De zorgwekkende toename van darmkanker op jonge leeftijd

In Nederland krijgen mensen tussen de 55 en 75 jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Hierbij wordt gekeken of er bloed in de ontlasting zit, een vroegtijdige aanwijzing voor poliepen of kanker. Dit onderzoek heeft ervoor gezorgd dat darmkanker bij oudere mensen steeds vaker in een vroeg stadium wordt ontdekt, wat de overlevingskans vergroot.

Toch pleiten artsen en de Maag-, Darm-, Leverstichting al sinds 2019 voor het verlaging van de leeftijdsgrens naar 50 jaar, omdat ook in die leeftijdsgroep darmkanker steeds vaker voorkomt. Maar nu blijkt dat zelfs nog jongere generatiesrisico lopen.

Hoe kan het dat darmkanker, dat vroeger vooral werd gezien als een ouderdomsziekte, nu vaker voorkomt bij twintigers, dertigers en veertigers?

Oorzaken en risicofactoren

Hoewel de exacte oorzaak van darmkanker op jonge leeftijd nog niet volledig duidelijk is, zijn er verschillende factoren die een rol kunnen spelen:

🧬 1. Erfelijke aanleg

Bij ongeveer 30% van de jonge patiënten blijkt darmkanker in de familie voor te komen. Dit betekent dat erfelijke factoren een grote rol kunnen spelen. Mensen met een familiegeschiedenis van darmkanker zouden zich kunnen laten testen op genetische afwijkingen die het risico verhogen.

🍔 2. Voeding en leefstijl

De moderne westerse levensstijl heeft een grote impact op onze gezondheid, en darmkanker vormt daarop geen uitzondering. Onderzoekers vermoeden dat bepaalde voedingsmiddelen het risico verhogen:

✔️ Overmatige consumptie van suikerhoudende dranken
✔️ Regelmatig eten van rood vlees (zoals rund- en varkensvlees)
✔️ Bewerkt vlees zoals worst, ham en kant-en-klare vleesproducten
✔️ Langdurig en frequent gebruik van antibiotica, wat de darmflora kan verstoren

Deze factoren hebben mogelijk een negatieve invloed op de bacteriën en micro-organismen in de darm, die een cruciale rol spelen bij de spijsvertering en het immuunsysteem.

🏋️‍♂️ 3. Overgewicht en een zittende levensstijl

Hoewel overgewicht vaak in verband wordt gebracht met een verhoogd risico op kanker, blijkt uit onderzoek dat jonge darmkankerpatiënten vaak tumoren ontwikkelen aan de linkerkant van de darm, terwijl overgewicht juist wordt gelinkt aan tumoren aan de rechterkant. Dit suggereert dat er mogelijk andere, nog onbekende factoren meespelen.

Darmkanker symptomen: signalen die je niet mag negeren

Darmkanker symptomen kunnen in het begin vaag zijn en lijken op onschuldige darmklachten, zoals prikkelbare darmsyndroom (PDS). Dit is een van de redenen waarom de diagnose bij jonge mensen vaak pas in een later stadium wordt gesteld.

Let goed op de volgende symptomen:

🚨 Onverklaarbaar gewichtsverlies
🚨 Bloed in de ontlasting (bij jonge patiënten in 46% van de gevallen aanwezig)
🚨 Aanhoudende buikpijn of krampen
🚨 Een verandering in ontlastingspatroon (zoals langdurige verstopping of diarree)
🚨 Vermoeidheid en een gebrek aan energie

Met name bloed in de ontlasting is een belangrijk signaal. Bij oudere darmkankerpatiënten wordt dit symptoom bij 26% gezien, maar bij jongere patiënten bijna twee keer zo vaak.

Herken je deze klachten en houden ze langer dan een paar weken aan? Neem contact op met je huisarts.

Darmkanker behandeling: wat zijn de mogelijkheden?

Een vroege diagnose vergroot de kans op een succesvolle darmkanker behandeling aanzienlijk. De overlevingskans is 90% als de ziekte in een vroeg stadium wordt ontdekt.

Afhankelijk van het stadium van de ziekte zijn er verschillende behandelmogelijkheden:

🔹 Operatie – Verwijderen van de tumor en aangetaste lymfeklieren
🔹 Chemotherapie – Vaak ingezet bij uitzaaiingen of als aanvullende behandeling
🔹 Bestraling – Met name gebruikt bij endeldarmkanker
🔹 Immunotherapie – Gericht op het versterken van het afweersysteem tegen de tumor

Goed nieuws: Dankzij nieuwe behandeltechnieken kunnen artsen steeds beter inspelen op de specifieke situatie van de patiënt, wat de kans op herstel vergroot.

Wat kun je zelf doen om het risico te verkleinen?

Hoewel niet alle gevallen van darmkanker te voorkomen zijn, kun je de kans op darmproblemen wél verkleinen door gezonde keuzes te maken:

🥦 Eet meer vezels uit groenten, fruit en volkorenproducten
🚰 Drink voldoende water en vermijd overmatig suikergebruik
🏃‍♂️ Blijf in beweging en voorkom een zittende levensstijl
🩺 Laat je controleren als darmkanker in je familie voorkomt

Tot slot: wees alert en neem darmklachten serieus

Darmkanker kan iedereen treffen, ongeacht leeftijd. Door alert te zijn op darmkanker symptomen en op tijd naar de huisarts te gaan, vergroot je de kans op een succesvolle behandeling.

💡 Krijg je een oproep voor het bevolkingsonderzoek? Doe mee!
💡 Heb je langdurige darmklachten of bloedverlies? Maak een afspraak bij de huisarts.
💡 Heb je vragen over medicatie? Je apotheker kan je adviseren.

Een tijdige ontdekking kan levens redden. Wees bewust, zorg goed voor je darmen en deel deze informatie met anderen! 💙