Een zonneallergie

Nu het zomer is, stellen we onze huid op veel meer plaatsen bloot aan het zonlicht; we dragen minder bedekkende kleding, gaan naar het strand of naar het terras en zitten soms zelfs urenlang in de zon te bakken om een bruine teint te krijgen. Tegenwoordig is het algemeen bekend dat de ultraviolette straling (UV) in het zonlicht schadelijk is en op den duur, bij onbeschermde blootstelling, zelfs kan leiden tot huidkanker. Smeren met een goede beschermingsfactor (SPF 30 of 50) om verbranding te voorkomen, is dan ook anno nu de norm.

Naast dat zonlicht onze huid kan verbranden, kan er ook een allergische reactie optreden; er kunnen kleine, vaak jeukende, bultjes ontstaan die later veranderen in blaasjes. In de volksmond noemen we deze allergie een zonneallergie, artsen spreken meestal over Polymorfe lichteruptie, afgekort tot PMLE. (Polymorf betekent dat iets verschillende uitingsvormen kan hebben.) Deze aandoening, die wereldwijd bij veel mensen voorkomt, ontstaat door een overgevoeligheid voor uv-licht en dan met name UVA en is al bekend sinds 1798 toen ene Robert Willian het voor het eerst beschreef.

We spreken vaak over uv-licht, maar wat is dat precies?

Om te begrijpen wat ultravioletlicht is, moeten we even een uitstapje maken naar licht in zijn algemeenheid. Wat ons oog waarneemt als licht is eigenlijk elektromagnetische straling. De ontdekking hiervan was een ingewikkelde weg die al in de zeventiende eeuw begon bij Christiaan Huygens. Licht beweegt zich over bepaalde golflengtes die voor ons niet allemaal zichtbaar zijn. Zo zien we bijvoorbeeld wel violet, blauw, groen, geel en rood licht, maar geen infrarood en ultraviolet. Violet is de kleur van de eerste golflengte die we kunnen waarnemen. Ultraviolet heeft een kortere golflengte en ligt daarvoor. Dit zien we niet, maar het is er wel.

Er bestaan drie vormen van ultravioletlicht: A, B en C, waarvan UVA de langste golven heeft en UVC de kortste. De energie in de UVB-stralen zorgt er bij mensen voor dat de huid verbrandt en bruin wordt. Een zonnebrandcrème moet dan ook altijd beschermen tegen UVB.

UVA-stralen zijn verantwoordelijk voor huidveroudering, maar ook voor het ontstaan van melanomen, een dodelijke vorm van huidkanker. UVA, dat ook door glas heengaat, blijkt voornamelijk verantwoordelijk te zijn voor het ontstaan van een zonneallergie. Een zonneallergie is een abnormale reactie van ons immuunsysteem op dat UVA-licht. Het komt evenveel voor bij mannen als vrouwen en kan op iedere leeftijd ontstaan. De eerste verschijnselen doen zich echter vaak voor op jong volwassen leeftijd. Ook zien we ze vaker bij mensen met een wat lichtere huid. De huid kan zomaar ineens gaan reageren, terwijl dit eerder nooit het geval was.

Meestal bestaat de reactie uit jeukende bultjes die een tot vijf dagen na de aan het licht blootgestelde huid, zoals het gezicht, de handen, ellebogen en de onderbenen. Wat wel apart is, is dat de allergie zich ook kan uitbreiden naar delen van het lichaam waar geen zonlicht is geweest. Soms is er sprake van alleen jeuk, zonder een zichtbare huidreactie.

Wat kun je doen tegen een zonneallergie?

Als je eenmaal weet dat je gevoelig bent voor het krijgen van een zonneallergie dan zijn er een paar maatregelen te nemen om te proberen om een nieuwe reactie te voorkomen. Een daarvan is lichtgewenning; regelmatig de huid blootstellen aan natuurlijk zonlicht. Let wel altijd op dat de huid goed ingesmeerd wordt met een SPF van minimaal 30.

Wil je een zonneallergie voorkomen dan is insmeren met een breedspectrumzonnebrandcrème een must. Dit is een crème die zowel beschermt tegen UVB als tegen UVA en is te herkennen aan zowel het UVA-logo als het UBV-logo dat op de verpakking staat.

Heb je een allergie dan kan een zonneallergiecrème met of zonder corticosteroïden, zoals tacrolimus verlichtend werken. Dit medicijn is echter alleen op recept verkrijgbaar.

Als tablet kan een anti-malariatablet worden voorgeschreven dat (hydro)chloroquine bevat. Het nadeel van deze tabletten is dat ze minimaal zes maanden achtereen moeten worden ingenomen en dat ze stevige bijwerkingen, als misselijkheid, hoofdpijn, buikpijn en diarree, kunnen geven. Anti-malariatabletten worden dan ook alleen voorgeschreven in zeer ernstige gevallen.

Tips om een zonneallergie te voorkomen

• Ga tussen 11.00 en 15.00 uur niet in de zon
• Zorg dat de huid niet nat wordt
• Sneeuw en zand reflecteren zonlicht extra
• Ga niet achter glas zitten in de zon (UVA gaat hier doorheen)
• Gebruik altijd een breedspectrumzonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor.

Heb je eenmaal een zonneallergie dan zullen de verschijnselen steeds terugkeren. Slechts in enkele gevallen verdwijnt de allergie na een paar jaar. Gedurende de zomer zal de allergie wel minder worden omdat er lichtgewenning opgebouwd wordt. Deze verdwijnt echter weer in de winter.

Heb je vragen over zonneallergie stel deze dan aan je huisarts of je apotheker.