Wat is de ziekte van Lyme en hoe verspreiden teken deze ziekte?

Afgelopen zaterdag zat hij in de brievenbus, de jaarlijkse brief van de plaatselijke scouting vereniging. In de brief de aankondiging van de ‘Week van de teek’, van 16 tot 22 april en de vraag om altijd lijf en leden te controleren op teken als men buiten ‘in het groen’ is geweest. Dit laatste om de risico’s op een besmetting met een Borrelia bacterie en eventuele nare gevolgen, zoveel mogelijk te voorkomen. Gelukkig staan de plekken op het lichaam waar een teek zich bij voorkeur vastbijt, zoals liezen, oksels, achter de oren en direct langs de haargrens in de nek ook beschreven. Daarnaast zelfs een vermelding van een appje met de handige naam ‘Tekenbeet’ dat je gratis kunt downloaden in de App Store of in de Google Playstore’. Hiermee kun je buiten, zelfs zonder internet, teken opzoeken, een tekendagboek bijhouden en tips lezen hoe een teek zo snel mogelijk te verwijderen. De brief maakt als laatste melding van de website tekenradar.nl waar precies wordt bijgehouden waar en wanneer de meeste teken actief zijn. Fijn dat je weer even met je neus op teken wordt gedrukt, ze schijnen nog steeds toe te nemen.

Tekst gaat verder onder de video:

Schapenteek

Wist je bijvoorbeeld dat er in onze omgeving alleen al meer dan 1,3 miljoen tekenbeten per jaar worden geregistreerd? Vooral in de maanden juni en juli is er een tekenbetenpiek, waarschijnlijk omdat dan veel mensen buiten zijn, maar eigenlijk zijn er altijd wel teken actief als het niet vriest. Teken doen het bij ons goed in gemend loofbos met veel varens op de bodem en in dennenbossen met lange grassen. En anders dan dat je misschien zou verwachten, zitten ze niet in bomen en laten ze zich niet vallen, maar bevinden ze zich in bodembedekkers en dat met reden. Teken, en we praten hier over een specifieke teek, namelijk de schapenteek, een klein spinachtig insectje met acht zwartgekleurde pootjes, voedt zich normaal met het bloed van kleine (knaag)dieren en vogels en die zijn hier meer dan volop. Loop jij nu als mens door deze omgeving kan het zomaar zijn dat de teek je geur oppikt en je gewoon aanziet voor een lekker dier en zich vastbijt in je huid.

Dat vastbijten kun je grotendeels voorkomen door buiten bedekkende kleding en een petje te dragen, maar ook door je goed in te smeren met een product waarin DEET zit. DEET maskeert de geur van je huid waardoor je niet ‘gevonden wordt’ en heeft van zichzelf ook nog eens een afstotende geur, waardoor de teek blijft zitten waar hij zit.

Tekenverwijderaar

Ben je nu toch gebeten dan is het zaak de teek zo snel mogelijk, maar in ieder geval binnen 24 uur te verwijderen. Dit kun je doen met een speciale tekenverwijderaar. Een soort pincet waarmee je de teek zo dicht mogelijk op de huid kunt verwijderen. Probeer het niet met je nagels, dan kun je de teek doormidden trekken en dan bestaat het risico dat als de teek besmet is en dat is 20% van de teken, de bacterie via kapotte ingewanden in de wond komt.

Pijnloos

Maar hoe komt het toch dat een tekenbeet zo vaak niet wordt opgemerkt? Dit komt omdat een tekenbeet vrijwel altijd geheel pijnloos waardoor je, als je geen controle doet, je gewoon niet in de gaten hebt dat je gebeten bent. Pas als er een aantal dagen of weken na een besmetting een rode vlek zichtbaar wordt, soms zelfs met een kring eromheen, begint er iets te dagen. Deze rode vlek, ook wel erythema migrans genoemd, is niet altijd een bewijs van een tekenbesmetting en van het begin van de ziekte van Lyme. Vaak treden onduidelijke andere ziekteverschijnselen op, zoals griepverschijnselen als koorts en hoofdpijn, pijn in gewrichten, dubbelzien, hartkloppingen en duizeligheid en stevige pijnscheuten in armen en/of benen. Klachten die ook toegewezen kunnen worden aan andere ziekten en dus regelmatig niet als ziekte van Lyme worden herkend. Een geluk bij een ongeluk is dat het een bacteriële besmetting betreft en geen virus. Hierdoor is behandeling met antibiotica mogelijk. Een kuur duurt wel lang, minimaal een maand en de kuur moet per se helemaal afgemaakt worden. Er zijn verschillende soorten antibiotica die effectief kunnen zijn en vaak moet de arts uitproberen welke het juiste effect heeft. En pas op, een antibioticakuur maakt je niet immuun voor een nieuwe besmetting. Je zult jezelf dus altijd moeten blijven controleren.

Voor patiënten informatie over de ziekte van Lyme klik hier.