Welke tabletten mag je breken en welke beslist niet?

Niet alle tabletten die via de mond moeten worden ingenomen, zijn even gemakkelijk door te slikken. Soms omdat ze simpelweg te groot zijn of omdat ze een stroeve buitenkant hebben, maar ook omdat pillen door veel mensen nu eenmaal moeilijk weg te krijgen zijn. Vooral bij ouderen en kinderen kan het aanvoelen alsof een tablet in de keel blijft steken, waardoor kokhalsneigingen of een vieze smaak in de mond optreden. Om dit soort problemen te voorkomen, breken veel mensen hun in te nemen tabletten eerst doormidden of ze vermalen ze waarna ze bijvoorbeeld met yoghurt of appelmoes kunnen worden ingenomen. Dit lijkt een handige manier om tabletten in te nemen, maar kan dit ook zomaar? Kun je iedere tablet breken of vermalen zonder dat dat problemen geeft? Het antwoord hierop is nee. Een flink aantal tabletten moet per se in zijn geheel worden ingenomen. We leggen hier uit waarom.

Maagzuurresistente medicijnen

Medicijnen die via de mond worden ingenomen, volgen allemaal eenzelfde weg. Via de slokdarm komen ze in de maag en vervolgens in de dunne darm terecht. Hier worden ze via de darmwand in de bloedbaan opgenomen, waar de werkzame stoffen door het lichaam worden verspreid. In de maag bevinden zich zuren en maagsappen die een aantal geneesmiddelen direct afbreken, waardoor de werking ervan verloren gaat. Het medicijn bereikt de dunne darm niet en wordt dus niet in het bloed opgenomen. Om dit te voorkomen, zijn deze medicijnen voorzien van een maagzuurresistente laag (aangeduid met de letters MSR oftewel maagsapresistent) die pas oplost in de darmen. Zou je nu zo’n tablet breken of vermalen, dan gaat de resistente laag verloren en bereikt het medicijn de darm niet meer.

Medicijnen met gereguleerde afgifte

Sommige medicijnen zijn bedoeld om heel snel te werken, denk bijvoorbeeld maar eens aan paracetamol waarvan vaak al een kwartier na inname effect merkbaar is. Andere medicijnen doen precies het tegenovergestelde; hun werkbare stof komt slechts langzaam (gereguleerd) vrij, meestal over een hele dag verdeeld. Deze medicijnen hebben de naam retard (Frans voor vertraging) gekregen. Ook zie je soms de afkorting MGA (met gereguleerde afgifte) of MVA (met vertraagde afgifte). Door deze medicijnen te breken of te vermalen, gaat de gereguleerde afgifte verloren en komt de totale hoeveelheid medicijn in een keer vrij. Dit kan ernstige gevolgen hebben omdat dit dan een soort overdosis betreft. Vooral bij medicijnen tegen hoge bloeddruk is dit gevaarlijk. Door de hoge dosering van het bloeddrukverlagende medicijn kan een gevaarlijk lage bloeddruk optreden, met alle risico’s van dien.

Breuklijn

Als een tablet of pil geschikt is om te breken, om zo bijvoorbeeld een halve dosis in te nemen of het doorslikken te vergemakkelijken, dan is het tablet altijd voorzien van een breuklijn. Volgens afspraken gemaakt binnen de Europese Unie bevatten beide kanten van de breuklijn evenveel medicijn, iets wat bij medicijnen zonder zo’n lijn beslist niet het geval is. Breek dan ook nooit een tablet of pil zonder een breuklijn om een halve dosis in te nemen. Doe dit alleen met medicijnen waarop duidelijk een echte breuklijn staat aangegeven. Het risico bestaat anders dat de verkeerde dosis (te veel of te weinig) wordt ingenomen.

Heeft een tablet een duidelijke breuklijn, dan is het breken vaak nog niet eenvoudig. Het vereist zowel kracht als vaardigheid en dit is niet voor iedereen even vanzelfsprekend. Vaak is het gemakkelijker om een zogenaamde pillensplijter te gebruiken. Een klein apparaatje waarin direct ook de overgebleven helft van het medicijn bewaard kan worden.